Van de Nederlandse bevolking heeft 6,5%* een licht verstandige beperking (LVB) en een deel van hen komt in aanraking met het strafrecht. In die context kunnen zij te maken krijgen met herstelrecht. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben vaak meer moeite met taal dan de instanties en professionals binnen de strafrechtketen. Hoe maak je het herstelrecht begrijpelijker en toegankelijker voor deze doelgroep? 

Met financiering van het ministerie van Justitie en Veiligheid en in samenwerking met Restorative Justice Nederland (RJN) en het Lectoraat LVB en Risicovol gedrag van de Hogeschool Leiden, hebben we twee tools ontwikkeld die praktische ondersteuning bieden en herstelrecht visueel maken voor mensen met een LVB. Professionals zoals hulpverleners, reclasseringsmedewerkers, slachtofferhulp en advocaten kunnen de tools gebruiken bij het gesprek over herstel.

Het project Herstelrecht & LVB

Het project startte met een quickscan naar bestaande herstelrechtelijke tools voor mensen met een LVB. Dit werd gevolgd door een behoefteonderzoek binnen de strafrechtketen. Daaruit kwam naar voren dat er specifieke vraag is naar: 

• Een visualisatie van herstelrechtelijke trajecten: ‘De Herstelreis’ is een set praatplaten die op een overzichtelijke manier het verloop van hersteltrajecten laat zien voor mensen met een LVB. 

• Korte animatie over hersteltrajecten: in de korte film ‘Wat is herstelrecht?’ Wordt in begrijpelijke taal uitgelegd wat herstelrecht is en wat het kan opleveren.

Ontwikkeling van de tools 

Om de bovengenoemde behoeften te vertalen naar concrete tools, werd er een creative lab georganiseerd. In het lab hebben verschillende professionals uit de strafrechtketen samengewerkt, waaronder advocaten, strafrecht mediators en vertegenwoordigers van diverse organisaties, zoals Perspectief herstelbemiddeling, DJI, Raad voor de Kinderbescherming, William Schrikker Jeugdbescherming & Jeugdreclassering, mediationbureau van De Rechtspraak, Restorative Justice Nederland (RJN), Hogeschool Leiden en Expect Jeugd.

De eerste uitwerking van de tools in het creative lab hebben geleid tot twee prototypes. Op basis van de tests en feedback uit de praktijk werden deze verder verbeterd. De definitief ontwikkelde tools zijn hier op de toolpagina Herstelrecht & LVB te vinden.

Kennisnetwerk 

Er is een kennisnetwerk opgezet om de kennis en expertise rond herstelrecht en LVB te borgen en verder uit te bouwen. Wil je aansluiten bij het kennisnetwerk? Neem dan contact met ons op.

*Bron: Kijk achter de schermen! Ondersteuning bij opvoeden en opgroeien met een licht verstandelijke beperking (2022) van prof. dr. M. van Nieuwenhuijzen, bijzonder hoogleraar LVB, ouderschap en jeugdbescherming.